زندگینامه صائب تبریزی ، بیوگرافی، مجموعه آثار و اشعار - وبلاگ خطاطی

به گزارش وبلاگ خطاطی، صائب تبریزی یکی از شاعران و غزل سرایان نامدار ایرانی است که اشعار او پس از سال ها هنوز محبوبیت خود را بین مردم حفظ نموده اند.

میرزا محمد علی صائب تبریزی از شاعران دوران صفویه محسوب می گردد که زیبایی اشعار او غیرقابل انکار است. او از جمله شاعرانی بود که برای تامین مادی زندگیش به هندوستان رفت و خیلی زود، نظر درباریان شاه دنیا را به خود جلب کرد. تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا با این شاعر نامی بیشتر آشنا شوید.

در این مقاله درباره صائب تبریزی می خوانید:

• صائب تبریزی کیست؟
• زندگی نامه صائب تبریزی
• آثار صائب تبریزی
• اشعار صائب تبریزی
• آرامگاه صائب تبریزی کجاست؟

صائب تبریزی کیست؟

میرزا محمد علی صائب تبریزی در سال 1000 هجری در تبریز به دنیا آمد. البته بعضی مورخان زادگاهش را اصفهان می دانند. او در خانواده ای متمکن زندگی می کرد و پدرش از تاجران سرشناس زمان صفویه بود. در سال 1012 وقتی شاه عباس قلعه تبریز را محاصره می نماید، خانواده او همراه هزاران خانواده دیگر به دستور شاه عباس اول، از تبریز به اصفهان می فرایند و در محله عباس آباد اصفهان ساکن می شوند.

زندگی نامه صائب تبریزی

صائب در اصفهان به تحصیل علوم مختلف پرداخت. او در ابتدای جوانی به سفر حج می رود و پس از آن خود را برای زیارت امام رضا (ع) به مشهد می رساند. پس از بازگشت به اصفهان در سال 1034 هجری، برای کشف دنیا ناشناخته ای که در انتظارش بود، ابتدا به هندوستان و سپس به به هرات و کابل رفت. خواجه احسن الله معروف به ظفر خان حاکم وقت کابل که خود فردی اهل ادب و علاقه مند به شعر بود، از حضور صائب در این شهر استقبال کرد و صائب خیلی زود از مقربین دربار او شد. صائب در سال 1042 مجددا به اصفهان برمی گردد و در آن موقع شاه عباس دوم صفوی، او را در مقام ملک الشعرایی به رسمیت می شناسد.

10 تیر ماه را روز بزرگداشت این شاعر نام گذاری نموده اند. جالب است بدانید او پس از حافظ، تنها شاعری است که طریقه ای یکتا و مستقل را برای خودش انتخاب نموده و از سبک شعر سرایی منحصربه فردی برخوردار است. بسیاری از کارشناسان او را بنیان گذار سبک هندی در ادبیات فارسی می دانند.

صائب تبریزی از جمله شاعرانی است که پس از مدتی فعالیت، اشعارش نه تنها در ایران، بلکه در امپراتوری های عثمانی و هندوستان نیز با استقبال خوبی روبرو شد. هواداران او از جاهای مختلف، سوار و پیاده، به دیدار او می آمدند. در تذکره های مختلفی همانند سرو آزاد، قصص خاقانی، نصر آبادی و کلمات الشعرا این شاعر نامی مورد تحسین و تمجید قرار گرفته است.

ویژگی های اخلاقی

صائب تبریزی انسانی دین دار بود و مذهب شیعه دوازده امامی داشت. نزدیکان صائب نیز او را فردی متواضع و فروتن و بی آزار می دانستند و خوش برخوردی او باعث شده بود بتواند نظر افراد زیادی را جلب کند.

آثار صائب تبریزی

صائب اشعار بسیاری سروده است؛ به گونه ای که او بعدها به عنوان شاعری کثیر الشعر شناخته شد. طبق گفته کارشناسان او درمجموع بین 60 هزار تا 120 هزار بیت شعر سروده است. بیشتر اشعار صائب تبریزی در قالب غزل سروده شده اند؛ اما او حدود چهار هزار بیت در قالب قصیده، یک مثنوی کوتاه و البته ناقص به نام قندهار نامه و چند قطعه نیز سروده است. بعلاوه 17 غزل به زبان ترکی در آثار صائب دیده می گردد.

دیوان غزلیات صائب تبریزی 180 شعر دارد که به وسیله آقای علی مصطفوی جمع آوری و تدوین شده اند.

اشعار صائب تبریزی

عنصر خیال در اشعار صائب تبریزی به وفور دیده می گردد و او از تشبیه، استعاره، تمثیل و کنایه بسیار هنرمندانه در آثارش استفاده می نماید. در ادامه یکی از غزل های مشهور صائب تبریزی را برایتان آورده ایم:

یا رب از دل مشرق نور راهنمایی کن مرا

از فروغ عشق، خورشید قیامت کن مرا

تا به کی گرد خجالت زنده در خاکم کند؟

شسته رو چون گوهر از باران رحمت کن مرا

خانه آرایی نمی آید ز من همانند حباب

موج بی پروای دریای حقیقت کن مرا

استخوانم سرمه شد از کوچه گردیهای حرص

خانه دار گوشه چشم قناعت کن مرا

چند باشد شمع من بازیچه دست فنا؟

زنده جاوید از دست حمایت کن مرا

خشک بر جا مانده ام چون گوهر از افسردگی

آتشین رفتار چون اشک ندامت کن مرا

گرچه در صحبت همان در گوشه تنهاییم

از فراموشان امن آباد عزلت کن مرا

از خیالت در دل شبها اگر غافل شوم

تا قیامت سنگسار از خواب غفلت کن مرا

در خرابیهاست، چون چشم بتان، تعمیر من

مرحمت فرما، ز ویرانی عمارت کن مرا

از فضولیهای خود صائب خجالت می کشم

من که باشم تا کنم تلقین که رحمت کن مرا؟

آرامگاه صائب تبریزی کجاست؟

صائب بعد از 80 سال زندگی پر بار در سال 1080 هجری قمری درگذشت. آرامگاه صائب تبریزی امروزه یکی از جاهای دیدنی اصفهان است و در جاهای مختلف این بنا می توان اشعار او را دید.

این آرامگاه در خیابان صائب و داخل باغ تکیه قرار گرفته است. طراحی نقشه این بنا را حسین معارفی برعهده داشته و ساختمان آرامگاه در سال 1346 تکمیل شده است. بعلاوه در ساخت این آرامگاه از معماری دوران صفویه الهام گرفته شده است.